नेपालगञ्ज : हाम्रो भन्सामा मसलाको रुपमा पाईने मेथीको दाना मधुमेहबाट पीडित व्यक्तिहरूको लागि उपयोगी हुन सक्छ । मेथीका दानामा फाइबर र अन्य रसायनहरू हुन्छन् जसले पाचन र शरीरले कार्बोहाइड्रेट र चिनीको अवशोषणलाई ढिलो गर्न सक्छ । मेथीका दानाले शरीरले चिनीको प्रयोग गर्ने र इन्सुलिनको मात्रा बढाउने तरिकामा सुधार गर्न पनि मद्दत गर्न सक्छ ।

मेथी एक बिरुवा हो जुन युरोप र पश्चिमी एशियाका भागहरूमा पाईन्छ । मेथीका दानालाई भान्सामा मसलाको रुपमा र पातलाई तरकारीको रुपमा खाने गरिन्छ । तर यसको सानो खैरो बीउ तिनीहरूको औषधीय प्रयोगको लागि प्रसिद्ध छ । मध्य पूर्व र दक्षिण एसियामा, यसको बीउ परम्परागत रूपमा मसला र औषधीको रूपमा प्रयोग गरिन्थ्यो ।

मेथी र मधुमेह

मेथीको दाना मधुमेहबाट पीडित व्यक्तिहरूको लागि उपयोगी हुन सक्छ । बीउमा फाइबर र अन्य रसायनहरू हुन्छन् जसले पाचन र शरीरले कार्बोहाइड्रेट र चिनीको अवशोषणलाई ढिलो गर्न सक्छ । मेथीका दानाले शरीरमा चिनीको प्रयोगलाई सुधार गर्न र इन्सुलिनको स्तर बढाउन मद्दत गर्न सक्छ ।

केही अध्ययनहरूले मेथीलाई केही अवस्थाहरूको लागि प्रभावकारी उपचारको रूपमा समर्थन गरेको छ । यी धेरै अध्ययनहरूले मधुमेह भएका मानिसहरूमा रक्त शर्करा कम गर्ने मेथीका दानाको क्षमतामा केन्द्रित छन् ।

सन् २००९ मा गरिएको एउटा सानो अध्ययनले तातो पानीमा भिजाएर १० ग्राम मेथीको दानाको दैनिक खुराकले टाइप २ मधुमेह नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ । २००९ मा गरिएको अर्को धेरै सानो अध्ययनले पत्ता लगायो कि मेथीको पिठोमा बनाइएको रोटी जस्ता बेक्ड सामानहरू खाँदा टाइप २ मधुमेह भएका मानिसहरूमा इन्सुलिन प्रतिरोधात्मक क्षमता कम हुन सक्छ ।

अन्य अध्ययनहरूले पत्ता लगाए कि मेथीलाई पूरकको रूपमा लिँदा उपवासको ग्लुकोजमा मामूली कमी देखा प¥यो । नेशनल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ (NIH) ले यस समयमा मेथीको रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्ने क्षमताको प्रमाण कमजोर रहेको बताएको छ ।

नोट : मधुमेहका विरामीको लागि मेशी उपयोगी भए पनि विज्ञ चिकित्सकसंग परामर्श गर्नु आवश्यक हुन्छ । विज्ञ चिकित्सकको सल्लाह वा निगरानीमा रहन सादर अनुरोध छ । –  सम्पादक : हेल्थईरा